Abstrakt
Jednym ze sposobów zwiększania konkurencyjności roślin uprawnych w stosunku do chwastów jest regulacja zagęszczenia łanu. Wprowadzanie nowoczesnych półkarłowych odmian rzepaku ozimego wywołuje potrzebę badań nad tym zagadnieniem. W dwuczynnikowym doświadczeniu oceniano oddziaływanie zagęszczenia roślin i odmian rzepaku ozimego na architekturę łanu i jego zachwaszczenie oraz na korelacje pomiędzy tymi cechami. Liczbę roślin rzepaku ozimego na jednostce powierzchni gruntu regulowano rozstawą rzędów, która wynosiła 33, 44 i 55 cm. Odmiany rzepaku to: populacyjna, hybrydowa i hybrydowa półkarłowa. Czynniki doświadczenia nie powodowały statystycznie potwierdzonych różnic w liczbie chwastów i ich powietrznie suchej masie. Zaobserwowano jednak wyraźnie mniejszą ogólną liczbę chwastów w rozstawie 33 cm niż w rozstawie 44 i 55 cm. Zastosowanie odmian hybrydowych natomiast powodowało zwiększenie ogólnej liczby chwastów w porównaniu z odmianą populacyjną. Różnice wskaźnika powierzchni asymilacyjnej łanu rzepaku przypadającej na jednostkę powierzchni były istotne do końca fazy kwitnienia pomiędzy rozstawami rzędów oraz do fazy rozwoju pąków kwiatowych pomiędzy odmianami. W następnych fazach rozwojowych wskaźnik powierzchni łanu rzepaku ozimego był na podobnym poziomie na wszystkich obiektach. Od początku kwitnienia do końca rozwoju łuszczyn korelacje wskaźnik powierzchni łanu rzepaku ozimego z liczbą chwastów były istotnie ujemne, natomiast z masą chwastów były nieistotne. Także korelacje pomiędzy liczbą roślin rzepaku ozimego na jednostce powierzchni a masą chwastów były nieistotne.